“Ga gewoon slapen.“ zegt mijn man als hij merkt dat ik midden in de nacht op mijn telefoon kijk. Makkelijker gezegd dan gedaan. Wat hij niet weet, is dat ik al uren lig te draaien en te woelen. Ik probeer nog een keer mijn ogen dicht te drukken om de slaap te vatten. Zonder succes. Des te harder ik tegen mezelf zeg dat ik moet slapen des te alerter word ik. En die gewenste slaap lijkt daarmee een mission impossible te worden. Uit verveling grijp ik maar naar mijn telefoon, terwijl ik weet dat het felle licht van het beeldscherm niet bijdraagt aan een goede nachtrust.
Voorheen werd ik boos en gefrustreerd van het feit dat ik midden in de nacht wakker lag. “Ik moet nu slapen.” hield ik mezelf voor. Want ik heb nog maar een paar uur mogelijke slaap. En anders ben ik morgen niets waard. Ik werd boos en gefrustreerd, maar dat maakte mij juist nog alerter. Slaap laat zich nou eenmaal niet dwingen. Om in slaap te vallen, is er volledige overgave nodig. Je moet de controle loslaten, maar als je ligt te piekeren dan lukt dat niet.
Stress is boosdoener nummer 1
Lig jij net als ik wel eens wakker ’s nachts? We zijn lang niet de enigen. Uit cijfers van het CBS blijkt dat maar liefst 1 op de 5 volwassen Nederlanders last heeft van insomnia oftewel slapeloosheid. De grootste boosdoener van insomnia is stress. We piekeren ’s nachts massaal over allerlei problemen. Ruzie op ons werk, financiële tegenslagen, een ziek kind of onze relatie. Hierdoor vallen we niet alleen moeilijk in slaap, maar zijn we ook regelmatig wakker. Die slaapproblemen hebben invloed op onze gezondheid. Slecht slapen zorgt er niet alleen voor dat je niet goed uitgerust bent, maar verstoort ook je hormoonhuishouding, ondermijnt je afweersysteem, vermindert je reactie- en concentratievermogen en maakt je stressgevoeliger.
Het fundament voor alles wat je doet
Een goede nachtrust zou bovenaan je prioriteitenlijstje moeten staan. Goed slapen is belangrijk om je dag met plezier te beginnen. Ik probeer rust en ontspanning prioriteit te geven. Maar eerlijk is eerlijk; het schiet er wel eens bij in. Het gaat niet alleen om het op tijd naar bed gaan, maar ook over voldoende rustmomenten gedurende de dag. Op drukke dagen kan ik nog wel eens achter mijn bureau lunchen in plaats van een wandeling te maken in mijn pauze. Om beter te slapen, kun je zelf een heleboel doen. Een natuurlijk slaapritme, voldoende beweging, gezond eten, geen televisie of cafeïne houdende dranken voordat je naar bed gaat en het verbeteren van je slaapplek. En ondanks alle maatregelen die je hebt genomen, kan het alsnog voorkomen dat je wakker ligt. Sinds kort geef ik me er aan over. Als ik al een tijd lig te draaien en te woelen, drink ik beneden een kop thee om vervolgens weer onder de wol te kruipen. Zo probeer ik er het beste van te maken. En het lijkt voor mij te werken.
Maak je slaapprobleem bespreekbaar
Kamp je met slapeloosheid? Houden je klachten een lange tijd aan? Maak je slaapprobleem bespreekbaar en raadpleeg je huisarts. Slecht slapen heeft invloed op je gezondheid. Je huisarts kan je vragen een slaapdagboek bij te houden om zicht te krijgen op wat je slaap verstoort. Afhankelijk van de uitkomst adviseert de huisarts een slaaptraining of verwijst je door naar een specialist.
Lees ook: Preventief medisch onderzoek
