‘Vervelend hè, die schreeuwende ouders langs de zijlijn.’ zei de coach met een knipoog tegen me. Uit enthousiasme sta ik flink te joelen als er word gescoord en probeer ik mijn jongens aan te moedigen om achter de bal aan te jagen tijdens de hockeywedstrijden. Ik moedig ze graag aan om te sporten, maar het maakt mij echt niet uit of ze de wedstrijd winnen. Ik vind het veel belangrijker dat ze met plezier sporten. Toch zette de opmerking van de coach mij aan het denken. Wakker ik met mijn geroep langs de lijn de prestatiedrang van mijn zoon alleen maar aan?
De eerste én de beste
Mijn oudste zoon wil altijd de eerste én de beste zijn. Met werkelijk alles. Of het nu een spel is of alledaagse dingen zoals schoenen aantrekken of je bord leeg eten. You name it, het is een wedstrijd. Die gedrevenheid is een mooie eigenschap en daar kun je ver mee komen, maar die competitiedrang heeft hij niet van mij. Of toch wel? Als ik vroeger een hockeywedstrijd verloor dan haalde ik mijn schouders op. Het gevoel voor competitie in sport was ver te zoeken, maar op school mocht ik van mezelf geen fouten maken. Ik zag niet alles als een wedstrijd, maar ik wilde wel altijd alles goed doen. Waar komt dat gevoel toch vandaan?
Overal-een-wedstrijdje-van-maken
Op internet lees ik dat competitiedrang te maken heeft met de zoektocht naar bevestiging en waardering, maar ook met oerinstincten van de mens. Het is deels aangeboren gedrag, maar ook de invloed van buitenaf speelt een grote rol. Vaak zijn ouders zich hier helemaal niet van bewust. Net als ik dus eigenlijk, die joelende moeder langs de lijn. ‘Wat goed dat je hebt gescoord!’ riep ik. Maar dat soort aanmoedigingen zouden er dus voor kunnen zorgen dat mijn kind druk voelt om ook een volgende wedstrijd te scoren. En dat is helemaal niet mijn bedoeling.
Ik ga wedstrijdjes het liefst uit de weg, maar mijn jongens gaan met gemak de ene na de andere wedstrijd aan. Het zijn strebers met een drive om hard te lopen, letterlijk en figuurlijk. Ze kunnen erfelijk belast zijn met de competitiedrang van mijn man, die ook nooit tegen zijn verlies kon met een spelletje, maar het zou ook kunnen voortvloeien uit perfectionisme en/of faalangst. Laat ik dat nou wel herkennen. Ik was altijd bang om slecht te presteren op school.
Is winnen wel zo belangrijk?
Bij de volgende hockeywedstrijd zal ik proberen om me een beetje in te houden met mijn goedbedoelde gejoel. Ik ga benoemen dat je niet overal de beste in hoeft te zijn, en dat het belangrijk is om elkaar te helpen en dingen samen te doen als team. Het gaat om het plezier! Ik ga niet overdreven strooien met complimentjes als er wordt gescoord. En als ze van het veld komen, vraag ik eerst of ze lekker hebben gespeeld. Op die manier hoop ik de drang om altijd de beste te zijn en te winnen een beetje te temperen, want een te grote drang om jezelf te bewijzen, kan toch ook niet gezond zijn. Het leven gaat niet om winnen.
Lees ook: Beter presteren met een schouderklopje
